Zbigniew Szuber

---

Życiorys

Zbigniew Józef Szuber wywodził się z niemieckich osadników w Haczowie z XV wieku. Przyszedł na świat 19 marca 1918 roku w Krośnie w rodzinie miejskiej, będąc synem Józefa (1881–1967, aktywista endecji) i Józefy z rodziny Korab (1889–1974) Szuberów. Był najstarszy z rodzeństwa, a jego starsze siostry, Elżbieta Szuber (1914–2004) oraz Maria Szuber (1913–2006), pracowały jako nauczycielki. Maria była guwernantką dzieci hr. Załuskiego w Iwoniczu i aktywnie angażowała się w działania sanockiego oddziału PTTK jako przewodniczka turystyczna.

W Krośnie mieszkał do 1931 roku, a następnie przeprowadził się do Lwowa, gdzie osiedlił się na cztery lata. To właśnie tam, w wieku piętnastu lat, zaczął interesować się lotnictwem, co stało się jego pasją na całe życie. Spędzał czas na lotnisku w Skniłowie. W 1935 roku, po przeprowadzce do Sanoka, zamieszkał przy ulicy Elżbiety Granowskiej (teraz ul. 2 Pułku Strzelców Podhalańskich 2), gdzie kontynuował naukę w Państwowym Gimnazjum im. Królowej Zofii, które ukończył w 1938 roku, zdobijając maturę. W jego klasie uczyli się również Juliusz Bakoń, a także Tadeusz Srogi.

Podczas pobytu w Sanoku zyskał zainteresowanie sportem. Wziął udział w kursach szybowcowych w Lwowie, Ustianowej oraz Bezmiechowej, zdobywając medale. 28 sierpnia 1937 roku w Ustianowej uzyskał kategorię C pilota szybowcowego i odznakę pilota nr 875, a jego instruktorem był Bronisław Czech. W miastach podsanockich, takich jak Olchowce, aktywnie uczestniczył w Szkole Szybowcowej Ligi Obrony Powietrznej i Przeciwgazowej, w towarzystwie Adama Bieniasza.

Bezpośrednio po maturze w 1938 roku rozpoczął szkolenie lotnicze w Masłowie, gdzie w krótkim czasie uzyskał licencję pilota samolotowego. We wrześniu 1938 roku powołano go do służby wojskowej w 5 pułku Strzelców Podhalańskich w Przemyślu, gdzie przez sześć miesięcy uczył się w Szkole Podchorążych Rezerwy Piechoty. Od stycznia 1939 roku kontynuował edukację w Szkole Podchorążych Rezerwy Lotnictwa w Radomiu-Sadkowie, gdzie służył jako podchorąży kapral pilot aż do września 1939 roku.

Po rozpoczęciu II wojny światowej i bombardowaniu lotniska w Sadkowie, ewakuował się na wschód z uczniami szkoły w Dęblinie. W czasie swoich działań wojennych walczył w Radomiu, Warszawie oraz Lublinie, a jako pilot łącznikowy skierowano go do Lwowa. Po wybuchu agresji ZSRR na Polskę, 17 września 1939 roku został aresztowany przez Sowietów w pobliżu Buczacza. Po aresztowaniu, wraz z innymi jeńcami, był przewożony w kierunku Husiatyna, skąd przebrnął na wolność. Udało mu się wrócić do Sanoka, gdzie zastał niemiecką okupację.

W latach 1941-1942 pracował w kopalnictwie naftowym, a od sierpnia 1942 do czerwca 1943 roku przebywał w Krośnie, obawiając się aresztowania. Żył w Krakowie, a następnie jako drogomistrz w Bukowsku, aż do posłania na front wschodni. Po wcieleniu do ludowego Wojska Polskiego, służył jako pilot bombowca sowieckiego w licznych lokalizacjach: Warszawie, Gdańsku, Wrocławiu, Zgorzelcu, Cottbus, Berlina, biorąc udział w operacjach wojennych. Po zakończeniu II wojny światowej powrócił do cywilnego życia, pracując jako kierowca oraz w Zarządzie Drogowym w Lesku.

W 1947 roku, Zbigniew zajął się lotnictwem sportowym, biorąc udział w próbach organizacji Aeroklubu Rzeszowskiego w Sanoku. Jako dyrektor Ligi Lotniczej w Rzeszowie, rozpoczął budowę struktur Ligi w regionie, a także zainicjował zbiórkę pieniężną na zakup śmigłowca dla lotniczego pogotowia ratunkowego. Około 1949 roku, po wycofaniu się z tej funkcji, wrócił do Sanoka, gdzie w końcu 1950 roku objął kierownictwo Aeroklubu Podkarpackiego w Krośnie. Zajmował się edukacją lotniczą i organizowaniem życia lotniczego w regionie, aż do wypadku w Haczowie w 1950 roku.

Po ciężkiej kontuzji i długim leczeniu powrócił do swojej pasji, pilotowania samolotów i szybowców. Licencje pilota posiadał do 1971 roku. Był członkiem PZPR oraz ZBoWiD, a od 1976 roku uznawany był za kombatanta. Zbigniew był jednym z założycieli Klubu Seniorów Lotnictwa, nazwanym imieniem generała Ludomiła Rayskiego, zorganizowanego w 1981 roku. Do końca życia był w stanie spoczynku jako porucznik.

Życie Zbigniewa nie ograniczało się jedynie do lotnictwa; był także zapalonym sportowcem, sędzią hokejowym oraz piłkarskim, a także miłośnikiem narciarstwa i pływania. Z jego małżeństwa z Ewą Barbarą Lewicką (1921-1991), z której rodzina pochodziła z nauczycieli, narodziło się trzech synów. Dwoje ich dzieci zmarło w dzieciństwie, a najstarszym z synów był Janusz Szuber (1947-2020), znany poeta. W związku z jego rodziną łączyły go więzi z Stefanem Jaroszem i Mieczysławem Jaroszem. W okresie PRL mieszkał przy ul. Sienkiewicza 8.

Zmarł nagle 16 lipca 1996 w Sanoku, a jego ostatnie wspólnych chwil dedykowano mu na Cmentarzu Centralnym w Sanoku, gdzie spoczywa w grobowcu rodziny Drewińskich, złożony tam 18 lipca 1996 roku.

Upamiętnienie

Janusz Szuber poświęcił tomik poezji „Biedronka na śniegu”, wydany w 1999 roku, pamięci swoich rodziców. W tej niezwykłej publikacji poeta w sposób szczególny odniósł się do pamięci swojego ojca w wierszu zatytułowanym „Osiemnasty lipca”. Dodatkowo, w tomiku z 2011 roku, „Powiedzieć. Cokolwiek”, poeta zawarł kolejne odniesienia do swojego ojca w utworze o nazwie „Świadectwo języka”.

Warto również wspomnieć, że postać Zbigniewa Szubera została uwieczniona w powieści Pawła Huelle pt. „Mercedes-Benz”, która ukazała się w 2001 roku. Wiersz poświęcony Zbigniewowi Szuberowi stworzył również „Senior”, który był związany z Aeroklubem Podkarpackim.

Odznaczenia

Oto lista odznaczeń zdobytych przez Zbigniewa Szubera, które stanowią gratulację dla jego osiągnięć oraz zaangażowania w różne dziedziny życia.

• Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (1976),
• Złoty Krzyż Zasługi (1969),
• Srebrny Krzyż Zasługi (1956),
• Srebrny Medal „Za zasługi dla obronności kraju” (1971),
• Brązowy Medal „Za zasługi dla obronności kraju” (1967),
• Medal „Za udział w walkach o Berlin” (1976),
• Srebrne Odznaczenie im. Janka Krasickiego (1974),
• Odznaka 100-lecia Sportu Polskiego (1968),
• inne odznaczenia,
• Nagroda w ramach Aeroklubu Podkarpackiego w Krośnie (1955).

---

Oceń: Zbigniew Szuber

---