Elżbieta Niezabitowska

---

Edukacja

Elżbieta Niezabitowska rozpoczęła swoją drogę akademicką w 1963 roku, kiedy to podjęła studia na Wydziale Architektury Politechniki Krakowskiej. Ukończyła je z powodzeniem w 1969 roku, zdobywając dyplom magistra inżyniera architektury.

Po zakończeniu studiów, w 1969 roku, związała się z Katowickim Przedsiębiorstwem Budownictwa Przemysłowego, gdzie rozpoczęła swoją karierę zawodową. Pracowała tam przez kilka lat, a następnie w latach 1971-1973 dołączyła do Gliwickiego Biura Projektów Budownictwa Przemysłowego.

W 1973 roku zdobyła uprawnienia budowlane, co pozwoliło jej na projektowanie. Wkrótce, podjęła pracę na Wydziale Budownictwa i Architektury Politechniki Śląskiej. Z kolei w 1976 roku obroniła swoją pracę doktorską właśnie na tym wydziale.

W 1992 roku uzyskała stopień naukowy doktora habilitowanego na Wydziale Architektury Politechniki Krakowskiej. Natomiast w 1998 roku Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej nadał jej tytuł profesora w dziedzinie nauk technicznych. W 2002 roku objęła stanowisko profesora zwyczajnego na Politechnice Śląskiej, kontynuując swoje bogate dziedzictwo w edukacji architektonicznej.

Dorobek naukowy

Prof. Elżbieta Niezabitowska wykazuje zainteresowania dotyczące architektury i urbanistyki przemysłowej, oraz problematyki związanej z zabytkami przemysłowymi. Jej prace obejmują także badania jakościowe w architekturze, które prowadzi zarówno w kontekście podstawowym, jak i zastosowanym, przy wykorzystaniu metodologii znanej jako POE – Post-Occupancy Evaluation.

W swoim dorobku naukowym posiada około 170 publikacji, w tym 45 powstałych we współpracy z innymi autorami. W zbiorze 21 prac pisanych w języku angielskim, 8 z nich to dzieła na rynkach zagranicznych. Niezabitowska ma w swoim dorobku także książkę autorską z 2018 roku, pod tytułem Research Methods and Techniques in Architecture, wydaną przez Routledge z grupy Taylor & Francis.

Opracowała także liczne dokumenty, w tym około 200 Kart zabytków architektury przemysłowej, dotyczących takich miejsc jak kopalnie Gottwald, Kleofas, Murcki czy Boża Dary (w kooperacji z Ewą Szady), a także samodzielnie przygotowała dokumentacje dla kopalni Juliusz i Bielszowice oraz hut Kościuszko i Florian.

Była aktywna w naukowym życiu akademickim, pełniąc funkcję członka rady naukowej oraz kierownika sekcji w nowym, anglojęzycznym czasopiśmie interdyscyplinarnym ACEE – Architecture, Civil Engineering, Environment, które od 2008 roku jest publikowane przez Politechnikę Śląską w Gliwicach. Dodatkowo, w latach 1993-2015 była redaktorką wydziałową serii wydawniczej Architektura w Wydawnictwie Politechniki Śląskiej.

Elżbieta Niezabitowska jest również lub była związana z różnymi zagranicznymi organizacjami naukowymi, takimi jak IAPS – International Association for People-Environmental Studies, IFMA – International Facility Management Association oraz EuroFM Network. Na poziomie krajowym, jest aktywnym członkiem Komisji Architektury i Urbanistyki Oddziału Polskiej Akademii Nauk w Katowicach oraz Komisji Studiów nad Przyszłością Górnego Śląska, również w tym samym oddziale PAN.

Dorobek dydaktyczny

Elżbieta Niezabitowska odegrała istotną rolę w rozwoju programów nauczania na Wydziale Architektury Politechniki Śląskiej. Dzięki jej inicjatywom, wprowadzono do oferty studiów szereg nowoczesnych przedmiotów, które dostosowują program do aktualnych potrzeb rynku.

Wśród tych nowych przedmiotów znajdują się m.in.: Projektowanie Obiektów Biurowych, Programowanie i Ocena Jakości w Architekturze, Facility Management – Strategie Projektowania, Metodyka Pracy Naukowej oraz Budynek Inteligentny. Dzięki tym innowacjom studenci zdobywają wiedzę nie tylko teoretyczną, ale i praktyczne umiejętności, które są niezbędne w dzisiejszym świecie architektury.

W ramach swojej działalności dydaktycznej, Niezabitowska prowadziła wykłady i zajęcia z różnych specjalizacji, które obejmowały takie tematy jak Architektura i Urbanistyka Przemysłowa, Ergonomia, czy też Badania Jakościowe w Architekturze, oparte na metodzie POE – Post-Occupancy Evaluation. To podejście umożliwia ocenę i zarządzanie jakością przestrzeni, co jest kluczowe dla efektywności obiektów architektonicznych.

Dorobek organizacyjny

Elżbieta Niezabitowska jest osobą, która wniosła znaczący wkład w rozwój Wydziału Architektury Politechniki Śląskiej, pełniąc wiele kluczowych funkcji kierowniczych w różnych okresach. W szczególności jej kariera obejmowała następujące stanowiska:

• kierownik Zakładu Programowania i Projektowania Obiektów Biurowych w latach 1993 – 1997,
• kierownik Katedry Architektury i Metodyki Projektowania w okresie 1997 – 2000,
• kierownik Katedry Architektury Obiektów Biurowych i Strategii Projektowania od 2000 do 2009 roku,
• kierownik Katedry Strategii Projektowania i Nowych Technologii w Architekturze w latach 2009 – 2013,
• prodziekan ds. nauki w latach 2006 – 2008,
• lokalny koordynator Programu TEMPUS PHARE pt. Quality Assessment and Facility Management in Architecture w latach 1996-1999.

W ramach programu TEMPUS PHARE, Niezabitowska współpracowała z wieloma uznawanymi naukowcami i ekspertami z zagranicy. Głównym koordynatorem projektu był profesor Andrzej Niezabitowski, który również związany był z Wydziałem Architektury Politechniki Śląskiej w Gliwicach. W projekcie uczestniczyli również profesorowie oraz eksperci z takich krajów jak: Wielka Brytania (Glasgow), Holandia (Eindhoven) i Szwecja (Göteborg).

Nagrody i odznaczenia

Elżbieta Niezabitowska, znana ze swoich licznych osiągnięć, została uhonorowana szeregiem prestiżowych nagród i wyróżnień, które uznają jej wkład w dziedzinę naukową oraz architekturę.

• Otrzymała Nagrodę Indywidualną II Stopnia Rektora Politechniki Śląskiej za osiągnięcia naukowe w roku akademickim 1991/92,
• Wyróżnienia Rektora Politechniki Śląskiej I stopnia za osiągnięcia w roku 1996,
• Wyróżnienie Ministra Infrastruktury za kierownictwo naukowe pracy doktorskiej dr inż. arch. Dariusza Masłego pod tytułem „Kierunki rozwojowe oceny jakości środowiska zbudowanego na przykładzie wybranych metod badań jakościowych w architekturze. Koncepcja oceny jakości budynków biurowych w warunkach polskich” (2005),
• Nagrodę zespołową Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego za współautorstwo podręcznika akademickiego „Budynek Inteligentny” (2006),
• Wyróżnienie Ministra Infrastruktury przyznane redaktorom naukowym Elżbiecie Niezabitowskiej i Dariuszowi Masłemu za publikację „Oceny jakości środowiska zbudowanego i ich znaczenie dla rozwoju koncepcji budynku zrównoważonego” (2009),
• Wyróżnienie Dziekana Wydziału Architektury Politechniki Śląskiej za wkład w rozwój Śląskiej Szkoły Badań Jakościowych oraz za znaczącą publikację „Research Methods and Techniques in Architecture” (Rutledge, Taylor & Francis Group) (2018).

Ważniejsze publikacje książkowe

W kontekście istotnych publikacji autorstwa Elżbiety Niezabitowskiej, warto zwrócić uwagę na jej wkład w architekturę oraz badania nad jakością środowiska zbudowanego. Przedstawiamy zbiór najważniejszych opracowań wydanych w różnych formatach.

• Niezabitowska E., Architektura i przemysł. Nowe spojrzenie, Monografia, Wyd. Śląsk, Katowice 1997, ISBN 83-85831-96-7,
• Niezabitowska E., Masły D., (red.) Oceny jakości środowiska zbudowanego i ich znaczenie dla rozwoju koncepcji budynku zrównoważonego, Monografia, Wyd. Polit. Śl., Gliwice 2007, ISBN 978-83-7335-398-5,
• Niezabitowska E., Bartoszek A., Kucharczyk-Brus N., Niezabitowski M., Środowisko zamieszkania polskich seniorów w badaniach interdyscyplinarnych, Wyd. Śląsk, Katowice 2013, ISBN 978-83-7164-807-6,
• Niezabitowska E., Metody i techniki badawcze w architekturze, Wyd. Polit. Śl., Gliwice 2014, ISBN 978-83-7880-123-8,
• Niezabitowska E., Research Methods and Techniques in Architecture, Routledge.Taylor & Francis Group, Nowy Jork i Londyn 2018, ISBN 978-1-138-05597-1 (hbk); ISBN 978-1-138-05598-8 (pbk); ISBN 978-1-315-16559-2 (ebk),
• Niezabitowska E., Szewczenko A., Tomanek M., Jamrozik-Szatanek M., Projektowanie obiektów szpitalnych. Rola badań naukowych w doskonaleniu jakości funkcjonowania szpitali, Wyd. Śląsk, Katowice 2020, ISBN 978-83-8183-066-9.

---

Oceń: Elżbieta Niezabitowska

---