Władysław Szombara

Nauka i edukacja

Władysław Andrzej Szombara, znany również pod pseudonimem „Andrzej Grotowski”, to niezwykle interesująca postać w polskiej historii. Urodził się 29 listopada 1909 roku w Krośnie, gdzie jego życie zaczęło się w blasku nowej epoki. Zmarł 10 lutego 1984 roku w Sanoku, pozostawiając po sobie trwały ślad w wielu dziedzinach.

Był nie tylko utalentowanym matematykiem, ale również wyróżniającym się nauczycielem, który kształcił niejedno pokolenie uczniów. W Sanoku pełnił funkcję dyrektora Banku Rolnego, gdzie jego decyzje miały istotny wpływ na lokalną gospodarkę. Dodatkowo, jako radny Miejskiej Rady Narodowej, aktywnie uczestniczył w życiu społeczności lokalnej, angażując się w różne inicjatywy na rzecz mieszkańców.

Nie sposób pominąć jego roli jako działacza społecznego, który w trudnych czasach starał się poprawić jakość życia ludzi wokół siebie. Jego osiągnięcia i zaangażowanie w działalność na rzecz społeczności zdecydowanie zasługują na uwagę i uznanie.

Życiorys

Władysław Andrzej Szombara przyszedł na świat 29 listopada 1909 roku w Krośnie. Był synem Józefa i Julii z d. Heynar, którzy pochodzili z podmiejskich Białobrzegów i prowadzili własne gospodarstwo rolne. W 1928 roku młody Władysław zdał egzamin dojrzałości w Państwowym Gimnazjum im. Mikołaja Kopernika w Krośnie. Następnie kontynuował naukę na Wydziale Matematyczno-Przyrodniczym Uniwersytetu Jana Kazimierza we Lwowie, gdzie w 1933 roku uzyskał tytuł magistra filozofii z zakresu matematyki. W czasie studiów, od 1931 do 1933 roku, był aktywnym członkiem Zarządu Koła Matematyczno-Fizycznego Studentów UJK.

Po ukończeniu studiów, Szombara rozpoczął swoją karierę nauczycielską, pracując w Prywatnym Gimnazjum Koedukacyjnym w Przemyślanach. Następnie, dzięki rekomendacji Juliusza Zaleskiego, przeniósł się do Lwowa, gdzie nauczał w Prywatnym Gimnazjum Zofii Strzałkowskiej i w Gimnazjum Sióstr Nazaretanek.

W obliczu II wojny światowej, w czasie sowieckiej okupacji, kontynuował pracę w szkole tzw. „dziesięciolatce” w Lwowie. Krótko po tym powrócił do Krosna, a następnie przeniósł się do Warszawy, gdzie ukończył kurs bankowości oraz przeszkolenie w Spółdzielczym Banku „Społem”. Od wiosny 1942 roku mieszkał w Sanoku, gdzie zajmował się tworzeniem Zastępstw Banku „Społem” przy ul. Ogrodowej w dzielnicy Błonie, gdzie pełnił funkcję dyrektora. W tym okresie był także zaangażowany w polski ruch spółdzielczy.

Równocześnie, od 1944 roku, jako Andrzej Grotowski, uczył matematyki, fizyki i chemii w ramach tajnego nauczania organizowanego przez Jadwigę Zaleską. W okresie powojennym nie podjął stałej pracy nauczycielskiej, ale kontynuował nauczanie zarówno w szkołach, jak i poprzez prywatne korepetycje. Na przełomie lat 40. i 50. uczył w seminarium organizowanym przez sanockich ojców franciszkanów, a w latach 60. pracował w Technikum Ekonomicznym w Sanoku.

W tym czasie, Szombara związał się z sektorem bankowym, pełniąc funkcję dyrektora Banku Rolnego w Sanoku, z siedzibą w kamienicy przy ulicy 3 Maja 23 (tzw. „Weinerówka”), aż do przejścia na emeryturę w 1975 roku. Był również jednym z inicjatorów powstania oddziału PTTK w Sanoku, pełniąc funkcję pierwszego prezesa od marca 1951 roku. Angażował się w działalność lokalnych organizacji, będąc skarbnikiem Towarzystwa Rozwoju i Upiększania Miasta Sanoka, którego był współzałożycielem.

Swoją aktywność publiczną kontynuował jako radny Miejskiej Rady Narodowej w Sanoku. Zasiadał w niej w różnych województwach, pełniąc funkcje przewodniczącego Komisji Oświaty i Kultury MRN. Do 1978 roku był członkiem Komitetu Miejskiego Stronnictwa Demokratycznego, a także Miejskiego Komitetu Frontu Jedności Narodu, gdzie w 1964 roku został wiceprzewodniczącym.

Władysław Szombara mieszkał w kamienicy przy ul. Rynek 18 w Sanoku. W dniu 26 kwietnia 1943 roku ożenił się z Janiną z domu Kulczycka, pianistką, która w 2019 roku została uhonorowana tytułem honorowego obywatelstwa Sanoka. Para miała pięcioro dzieci: Ewę, Krzysztofa, Marię, Zdzisławę i Iwonę. Władysław Szombara zmarł 10 lutego 1984 roku, a jego ciało spoczywa w grobowcu rodzinnym na cmentarzu przy ul. Rymanowskiej w Sanoku.

Odznaczenia

Władysław Szombara, znany ze swojej niezwykłej kariery, został odznaczony licznymi wyróżnieniami za swoje zasługi oraz wkład w różne dziedziny społeczności. Poniżej przedstawiamy listę jego osiągnięć w zakresie odznaczeń:

  • Srebrny Krzyż Zasługi (otrzymany 28 czerwca 1951 roku na mocy postanowienia Prezydenta Rzeczypospolitej, na wniosek Ministra Finansów, w uznaniu za zasługi w pracy zawodowej; legitymacja numer 117966),
  • Złoty Krzyż Zasługi (przyznany 22 lipca 1958 roku, legitymacja numer C-32448),
  • Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (otrzymany 3 grudnia 1975 roku, legitymacja numer 2606-75-3),
  • Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski (przyznany 22 czerwca 1983 roku, legitymacja numer 1455-83-2),
  • Medal Komisji Edukacji Narodowej (otrzymany 5 października 1981 roku, legitymacja numer 32728),
  • Złota Odznaka ZNP (przyznana 23 września 1976 roku, legitymacja numer 33114),
  • Medal 10-lecia Polski Ludowej,
  • Medal 30-lecia Polski Ludowej,
  • Złota odznaka „Za pracę społeczną dla miasta Krakowa” (1978),
  • Wpis do „Księgi Zasłużonych dla Województwa Krośnieńskiego” (1980),
  • Odznaka „Zasłużony dla Sanoka”.

Przypisy

  1. Julia Szombara. krosno.artlookgallery.com. [dostęp 07.07.2022 r.]
  2. Sto lat Janiny Szombary. sanok.pl, 25.06.2019 r. [dostęp 07.07.2019 r.]
  3. Honorowe Obywatelstwo dla Janiny Szombary. sanok.pl, 28.06.2019 r. [dostęp 07.07.2019 r.]
  4. Krzysztof Prajzner. Od PTT do PTTK 75 lat Oddziału w Sanoku. „Gazeta Górska”. Nr 3-4/48-49, 2004 r.
  5. Krzysztof Prajzner. Od PTT do PTTK. „Rocznik Sanocki”. Tom IX, s. 408, 2006 r.
  6. Stachowicz 2008, s. 195.
  7. Andrzej Brygidyn: Kryptonim "San": żołnierze sanockiego Obwodu Związku Walki Zbrojnej - Armii Krajowej: 1939-1944. Sanok: 1992, s. 118.
  8. Stefan Stefański. Pan Stefański opowiada. „Weinerówka”. „Tygodnik Sanocki”. Nr 24, s. 5, 26.11.1993 r.
  9. Janina Hrycekowa. Wspomnienia o nauczycielach z Przemyślan i z powiatu. „Spotkania Świrzan”. Nr 15, s. 21, 1995 r.
  10. Alicja Wolwowicz: Dzieje szkoły w zarysie. 1945 – 1995. W: Księga pamiątkowa szkół ekonomicznych w Sanoku 1925-1995. Sanok: 1995, s. 75.
  11. Władysław Szombara. Nekrolog. „Nowiny”. Nr 39, s. 5, 15.02.1984 r.
  12. Odznaczenia i nagrody dla zasłużonych pedagogów. „Gazeta Sanocka – Autosan”. Nr 17, s. 1-2, 01-10.11.1982 r.
  13. Odznaczenia i wyróżnienia dla sanockich działaczy FJN. „Gazeta Sanocka – Autosan”. Nr 22, s. 1, 10-20.08.1983 r.
  14. Owocna współpraca Sanoka i Krakowa. „Nowiny”. Nr 262, s. 2, 07.11.1978 r.
  15. Na linii Sanok-Kraków. „Gazeta Sanocka – Autosan”. Nr 33, s. 5, 20-30.11.1978 r.
  16. Obwieszczenie o wynikach wyborów do rad narodowych w województwie rzeszowskim. „Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Rzeszowie”. Nr 7, s. 110, 30.06.1965 r.
  17. J. Czaja. W 20-ecie PTTK. Dorobek godny uznania. „Podkarpacie”. Nr 2, s. 7, 08.10.1970 r.
  18. Wojciech Sołtys. Tajna oświata w powiecie sanockim. „Rocznik Sanocki”. Tom IV, s. 92, 1979 r.
  19. Stachowicz 2008, s. 269.
  20. Stachowicz 2008, s. 238.
  21. Stachowicz 2008, s. 160.
  22. Stachowicz 2008, s. 216.
  23. Stachowicz 2008, s. 202.

Oceń: Władysław Szombara

★★★★★
Średnia ocena:4.5 Liczba ocen:23