Remigiusz Kranc, znany również jako Bolesław Kranc, urodził się 1 listopada 1910 roku w Krośnie i zmarł 5 stycznia 1977 roku w Krakowie. Był on nie tylko polskim księdzem rzymskokatolickim, ale również kapucynem i ważną postacią w historii polskiej samoobrony w Ostrogu na Wołyniu. Jako więzień sowieckich łagrów oraz przełożony prowincji krakowskiej kapucynów, jego życie wypełnione było zarówno duchową misją, jak i zaangażowaniem w trudnych czasach II wojny światowej.
Remigiusz był synem Jana i Anieli z Przybyła. W 1926 roku wstąpił do klasztoru kapucynów w Sędziszowie Małopolskim. Po ukończeniu studiów teologicznych w Krakowie, przyjął 29 czerwca 1933 roku święcenie kapłańskie. W latach 1933-1934 prowadził zajęcia w seminarium kapucynów w Rozwadowie, a w latach 1934-1936 angażował się w budowę kościoła oraz klasztoru w Drohobyczu. Jego dalsza kariera związana była z parafią w Lwowie-Zamarstynowie.
W 1939 roku objął funkcję kapelana stacjonujących w Ostrogu oddziałów Wojska Polskiego, w tym 19 Pułku Ułanów Wołyńskich oraz batalionu Korpusu Ochrony Pogranicza. W czasie wojny intensywnie współpracował z Armią Krajową, udzielając wsparcia Polakom z okolicznych wsi, którzy szukali schronienia przed atakami nacjonalistów ukraińskich z OUN-UPA. Na początku 1944 roku, wobec braku oddziałów AK, stanął na czele polskiej samoobrony w Ostrogu, organizując dwa główne punkty obrony.
W jednym z nich, który stanowił kościół i klasztor kapucyński, schroniło się około 6000 Polaków, podczas gdy drugi punkt, znajdujący się w miejskim więzieniu, pomieścił 1100 osób. Obrońcy byli w dużej mierze uzbrojeni w sprzęt pozostawiony przez wycofujących się Niemców. Z oddzielnych informacji wynika, że nad klasztorem powiewały zarówno polska flaga, jak i obraz Matki Bożej Częstochowskiej. Współpracowała z nimi polska samoobrona z Ożenina pod kierownictwem kapucyna, dr Gabriela Banasia.
Po wkroczeniu do Ostroga Sowietów, obrońcy złożyli broń, a część z nich, aby uchronić się przed wcieleniem do Armii Czerwonej, wstąpiła do 2 Armii Wojska Polskiego. O. Remigiusz Kranc został wówczas mianowany zastępcą wojennego komendanta miasta. Jego działania były ukierunkowane na pomoc ocalałej polskiej ludności. Spotkał się z generałem Zygmuntem Berlingiem oraz Andrzejem Witosem, ministrem reform rolnych, aby omówić dalsze działania. Po powrocie objął administrację parafii w Ostrogu, interweniując u władz sowieckich, gdy te zaczęły zsyłać Polaków na Ural.
Jednak 13 stycznia 1945 roku został aresztowany przez NKWD, co miało na celu zastraszenie polskiej społeczności. Został skazany na zsyłkę do obozu na Kołymie, gdzie spędził trzy lata, pracując w skrajnie trudnych warunkach kopalni złota. Po jego powrocie do Polski w 1948 roku, pełnił funkcję rektora kaplicy w Skomielnej Czarnej, a w latach 1950-1956 pełnił obowiązki ministra prowincji krakowskiej zakonu kapucynów.
W kolejnych latach pracował w różnych klasztorach, w tym w Tenczynie, Gdańsku, Pile, Gorzowie Wielkopolskim oraz Wałczu. Jego życie zakończyło się w Krakowie, gdzie został pochowany na Cmentarzu Rakowickim w Krakowie. Swoje przeżycia z okresu zesłania o. Remigiusz Kranc opisał w książce zatytułowanej "W drodze z Ostroga na Kołymę", która jest świadectwem jego odważnych i pełnych poświęcenia działań w obliczu tragicznych wydarzeń historycznych.
Odznaczenia
Remigiusz Kranc zdobył kilka istotnych odznaczeń, które przyczyniły się do jego wysokiej rangi oraz uznania w społeczności wojskowej. Wśród nich można wymienić:
- Krzyż Walecznych,
- stopień kapelana majora nadany przez Federację Alianckich Kombatantów w Europie.
Przypisy
- Widziałem piekło (cz. 3) [online], gazeta.myslenice.pl [dostęp 21.10.2023 r.] (ang.).
- Widziałem piekło (cz. 2) [online], gazeta.myslenice.pl [dostęp 21.10.2023 r.] (ang.).
- Widziałem piekło (cz. 1) [online], gazeta.myslenice.pl [dostęp 21.10.2023 r.] (ang.).
- » Br. Remigiusz Kranc [online] [dostęp 21.10.2023 r.] (pol.).
- Redakcja, Moje Kresy. Halszka z Ostroga, „Nowa Trybuna Opolska”, 27.12.2010 r.
- Remigiusz (1910-1977) AutorR.(1. 1. ) A. Kranc, W drodze z Ostroga na Kołymę., Ośrodek "Wołanie z Wołynia", 1998 [dostęp 21.10.2023 r.] Brak numerów stron w książce.
Pozostali ludzie w kategorii "Duchowieństwo i religia":
Kazimierz Lagosz | Michał z Krosna | Piotr z Krosna | Stanisław Haręzga | Szymon Zuzak | Jerzy Ablewicz | Eugeniusz KriegelewiczOceń: Remigiusz Kranc