Kazimierz Lagosz to postać o wyjątkowym znaczeniu w historii polskiego katolicyzmu. Urodził się 29 lutego 1888 roku w Krośnie, a swoje życie zakończył 20 września 1961 roku w Warszawie.
Był duchownym katolickim, który odgrywał ważną rolę w archidiecezji wrocławskiej. W latach 1951–1956 pełnił funkcję wikariusza kapitulnego, co przypisuje mu uprawnienia biskupa rezydencjalnego.
Lagosz był również członkiem zasadniczego dla Polski ruchu, znanego jako ruch księży patriotów, który miał na celu promowanie patriotyzmu w Kościele katolickim oraz wspieranie polskiej tożsamości narodowej w trudnych czasach.
Życiorys
„Kazimierz Lagosz urodził się jako syn Józefa. Święcenia kapłańskie przyjął 2 lipca 1911 roku w archidiecezji lwowskiej. Po tym wydarzeniu rozpoczął swoją pracę duszpasterską jako wikary w takich miejscowościach jak Monasterzyska, Jagielnica oraz Trembowla. Podczas I wojny światowej pełnił rolę sekretarza generalnego Centralnego Komitetu Opieki nad Ludnością Ewakuowaną z Galicji. Po zakończeniu wojny kontynuował swoją działalność jako wikariusz w lwowskiej katedrze, a następnie w Horodence, Kałuszu i Złoczowie.
W latach 30. XX wieku przeżył trudny okres, gdy był tymczasowo zawieszony w obowiązkach, po czym został ostatecznie przeniesiony na emeryturę. Zamieszkał w Złoczowie, gdzie aktywnie uczestniczył w życiu lokalnej społeczności, będąc członkiem rady miejskiej oraz Towarzystwa Szkoły Ludowej. W obliczu wybuchu II wojny światowej przetransportował się do Krakowa, a później pracował we Wróblowicach oraz Kobierzynie.
W maju 1945 roku przyjechał do Wrocławia jako członek grupy Bolesława Drobnera, która organizowała polską administrację w mieście. Pierwsze msze odprawił już 13 maja 1945 roku w kościele św. Antoniego, a 20 maja 1945 roku w kościele św. Bonifacego.
Otrzymał stanowisko referenta do spraw Kościoła rzymskokatolickiego na terenie Wrocławia od władz państwowych. Nie miał jednak pełnomocnictwa do działania w imieniu polskich władz kościelnych, lecz uzyskał jurysdykcję na miejscu od ks. Josepha Kramera, który wciąż był obecny we Wrocławiu. Administracja kościelna Niemiec wykorzystywała go jako pośrednika w negocjacjach z polskimi księżmi, a także powierzała mu organizację duszpasterstwa na Dolnym Śląsku.
Po śmierci arcybiskupa Wrocławia kard. Adolfa Bertrama, ubiegał się o posadę wikariusza kapitulnego, jednak bez powodzenia. Próbował nawet zwołać synod diecezjalny, atakując niemiecką kurię, która na początku okazywała mu wsparcie. W sierpniu 1945 roku nowy administrator apostolski, ks. Karol Milik, mianował go z dniem 1 września 1945 roku dziekanem wrocławskim i proboszczem parafii św. Bonifacego, a w 1948 roku archiprezbiterem, kierującym pracą czterech dekanatów w Wrocławiu.
Równocześnie, Lagosz był członkiem Rady Miejskiej i reprezentował Kościół w kontaktach z Zarządem Miejskim, dodatkowo należał do Komisji Księży przy ZBoWiD. 14 października 1949 roku został aresztowany pod zarzutem przywłaszczenia mienia poniemieckiego. Po zwolnieniu 18 lutego 1950 roku, oraz umorzeniu sprawy, znowu znalazł się w trudnej sytuacji, kiedy to po aresztowaniu ks. K. Milika,’dnia 26 stycznia 1951 roku został wybrany wikariuszem kapitulnym, jednak wybór nie był ważny w świetle prawa kanonicznego.
Pomimo trudności, uzyskał jurysdykcję kanoniczną od prymasa Stefana Wyszyńskiego 8 lutego 1951 roku, co miało na celu uniknięcie kryzysu w kościele. Podejmował wiele działań w celu poszerzenia swoich kompetencji, w tym powołując dodatkowych kanoników honorowych kapituły. Dążył do uzyskania prawa do wyboru biskupa wrocławskiego przez miejscową kapitułę, by samemu objąć ten urząd.
W wyniku jego wysiłków nastąpiła odbudowa zniszczonej katedry wrocławskiej, która została poświęcona 29 lipca 1951 roku. Po aresztowaniu Wyszyńskiego w 1953 roku, potępił jego działalność, a w 1954 roku, pod wpływem władzy, podjął decyzję o likwidacji niektórych śląskich domów zakonnych.
Rok 1955 przyniósł mu trudności, gdyż szykanował księży, którzy sprzeciwiali się umieszczeniu w Annuario Pontificio nazw diecezji na obszarach polskich według stanu sprzed II wojny światowej. W tym samym roku próbował zwołać synod diecezjalny, jednak Stolica Apostolska zabroniła tej akcji. W grudniu 1956 roku zakończył swoją posługę, przekazując obowiązki nowemu biskupowi, Bolesławowi Kominkowi, po czym sam udał się do Warszawy. Po 1956 roku toczyły się przeciwko niemu wewnątrzkościelne postępowania, które były krytycznie oceniane przez bp. Kominka.
Zmarł w 1961 roku w zapomnieniu oraz został pochowany na Cmentarzu Powązkowskim w Warszawie. W 2004 roku, jego szczątki zostały przywiezione z Powązek i złożone w podziemiach kościoła św. Wojciecha we Wrocławiu, co upamiętnia tablica przy wejściu do zakrystii. Odznaczony Srebrnym Krzyżem Zasługi (1946), Krzyżem Komandorskim (1952) oraz Krzyżem Komandorskim z Gwiazdą (1953) Orderu Odrodzenia Polski.„
Pozostali ludzie w kategorii "Duchowieństwo i religia":
Michał z Krosna | Piotr z Krosna | Stanisław Haręzga | Szymon Zuzak | Jerzy Ablewicz | Eugeniusz Kriegelewicz | Remigiusz KrancOceń: Kazimierz Lagosz