Jan Zaydel

---

Życiorys

Nazwisko Zaydela wskazuje na jego niemieckie pochodzenie, którego ślady można znaleźć w historii społeczności Polaków na Podkarpaciu, zwłaszcza w późnym średniowieczu. Zaydel pochodził z rodziny krośnieńskiej, która była uznawana za elitę miasta w tamtym okresie. Jego ojciec, Mikołaj, stanowił przykład osoby dobrze wykształconej, gdyż w połowie XV wieku pełnił rolę pisarza miejskiego w Krośnie.

Początek kariery Jana Zaydela zbiegł się z jego wstąpieniem na Akademię Krakowską w roku 1456, gdzie kształcił się aż do 1461 roku, zdobywając stopień bakałarza. Po powrocie do Krosna, w latach 1461-1512, był zaangażowany jako pisarz miejski oraz nauczyciel, co oznaczało, że prowadził lokalną szkołę. Dodatkowo w latach 1498-1512 zasiadał w radzie miejskiej jako rajca, co przyczyniło się do jego znaczącej pozycji w społeczności.

Ostatnie wzmianki dotyczące Zaydela pochodzą z roku 1524. Jego życie obfitowało w żywe kontakty handlowe, w tym z Bardejowem, które w tamtych czasach znajdowało się na Węgrzech. Udało mu się zgromadzić znaczny majątek, który po jego śmierci wdowa Julianna przeznaczyła na wsparcie krośnieńskiego przytułku dla ubogich. Dzięki majątkowi, zdobytemu przez męża, mogła również nabyć jedną z największych i najlepiej wyposażonych kamienic w rynku krośnieńskim, znaną jako kamienica Seydlowska.

Twórczość

Najważniejsze dokonanie Jana Zaydla to, jak sugerują badacze, pierwsza kronika w historii Krosna, znana jako Rocznik krośnieński. Owa kronika pochodzi z wczesnych lat XVI wieku i dokumentuje kluczowe wydarzenia związane z historią miasta w okresie od 1427 do 1498 roku.

Roczniki te były opracowywane, jak przypuszczają uczeni, od 1461 roku i odznaczają się doskonałym stylem w języku łacińskim. Zdecydowanie warto podkreślić, że zachowane fragmenty sugerują, iż są jedynie niewielką częścią większego, nieprzetrwanego dzieła.

Życie rodzinne

Jan Zaydel związany był z Julianną, osobą, która w źródłach określana była tytułem honesta matrona, przypisanym zazwyczaj wdowom po wybitnych patrycjuszach miasta.

Pochodzenie Julianny jednak pozostaje nieznane. Warto zauważyć, że jej imię pojawia się w dokumentach korespondencyjnych Pawła z Krosna, co sugeruje bliskie relacje między nimi i nasuwa przypuszczenia o możliwym pokrewieństwie.

Co więcej, istnieją przesłanki wskazujące, że Jan Zaydel pełnił rolę opiekuna Pawła po stracie jego matki. Wraz z Julianną wspierał młodego człowieka finansując jego studia na Uniwersytecie w Gryfii w Niemczech oraz w Krakowie.

Niestety, Julianna zmarła w 1532 roku, a małżeństwo Zaydlów najwyraźniej nie doczekało się potomstwa.

---

Oceń: Jan Zaydel

---