Edward Marszałek

---

Życiorys

Edward Marszałek posiada bogate wykształcenie w dziedzinach związanych z prawem i naukami leśnymi. Jest magistrem prawa oraz doktorem nauk leśnych. Ukończył Technikum Leśne w Lesku w 1981 roku. Następnie, w 1997 roku, uzyskał dyplom na Wydziale Prawa i Administracji UMCS.

W 1999 roku ukończył Podyplomowe Studium Ochrony Parków Narodowych na SGGW w Warszawie. W 2007 roku obronił pracę w ramach studiów doktoranckich w Instytucie Badawczym Leśnictwa w Warszawie. Dodatkowo, w 2015 roku ukończył studium podyplomowe Public Relations na Uniwersytecie Jagiellońskim.

Praca

W latach 1981–1987 Edward Marszałek zajmował stanowisko podleśniczego w leśnictwie Sokoliki, które znajduje się w Nadleśnictwie Stuposiany. Po tym okresie, od 1987 do 2003 roku, sprawował funkcję leśniczego w Nadleśnictwie Dukla.

Od 2003 roku pełni rolę rzecznika prasowego w Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych w Krośnie. W tym samym czasie, w latach 2004–2018, był także wykładowcą w Państwowej Wyższej Szkole Zawodowej w Krośnie, która obecnie nosi nazwę Karpacka Państwowa Uczelnia.

Praca społeczna

Edward Marszałek to osoba aktywnie zaangażowana w różnorodne formy pracy społecznej. Jego działania obejmują:

• działanie jako ratownik ochotnik w Grupie Bieszczadzkiej GOPR (obecnie w stanie pozasłużbowym),
• pełnienie funkcji redaktora naczelnego kwartalnika „Echo Połonin”, wydawanego przez Grupę Bieszczadzką GOPR w latach 2000-2015,
• bycie członkiem Polskiego Towarzystwa Leśnego,
• przynależność do Stowarzyszenia Inżynierów i Techników Leśnictwa i Drzewnictwa,
• pełnienie roli prezesa Stowarzyszenia Kulturalnego „Dębina” w Krościenku Wyżnym oraz redaktora naczelnego miesięcznika „Dębina”,
• uczestnictwo w pracach Rady Programowej dwutygodnika „Las Polski” od roku 2000,
• bycie radnym Gminy Krościenko Wyżne przez trzy kadencje,
• pracę jako przewodnik beskidzki i członek Stowarzyszenia Przewodników Turystycznych „Karpaty”,
• pełnienie funkcji członka Rady Naukowej Ośrodka Kultury Leśnej w Gołuchowie w latach 2018-2021,
• przynależność do Rady Naukowej Bieszczadzkiego Parku Narodowego od roku 2021,
• tytuł członka honorowego Speleoklubu Beskidzkiego.

Publikacje książkowe

Edward Marszałek jest autorem licznych publikacji, które przyczyniły się do popularyzacji wiedzy o lasach oraz przyrodzie. Jego twórczość obejmuje zarówno książki, jak i artykuły dostępne w prasie tematycznej.

• Leśne opowieści z Beskidu, Krosno: Apla, 2002,
• Z karpackich lasów, Krosno: Apla, 2003,
• Skarby podkarpackich lasów, Krosno: Ruthenus, 2005,
• Wołanie z połonin, red. Marszałek E., Krosno: Ruthenus, 2006,
• Leśne ślady wiary, Krosno: Ruthenus, 2008,
• Od siekiery, czyli wstęp do toporologii, Krosno 2009,
• Gmina Baligród. Dziedzictwo przyrodniczo – kulturowe (tekst), Krosno: Ruthenus, 2010,
• Podkarpackie ballady o drzewach, Rzeszów: RS Druk, 2010,
• Niezapominajki z polskiej bajki, red. Marszałek E., wyd. 2, Krosno: Ruthenus, 2010,
• Skarby podkarpackich lasów, wyd. 2, poprawione i uzupełnione, Krosno: Ruthenus, 2011,
• Dzieje oświaty w Krościenku Wyżnym w latach 1417–1999, współredaktor z Beatą Lorens, Krościenko Wyżne 2011,
• Las pełen zwierza, Krosno 2009,
• Ballady o drzewach, I wydanie Rzeszów 2004, II wydanie, Rzeszów 2007,
• Ballady o drzewach, III wydanie zmienione i uzupełnione, Krosno 2017,
• Z dziejów leśnictwa na Podkarpaciu, Krosno 2013,
• Leśny survival (współautor), CILP Warszawa 2017,
• Opowieści karpackiego lasu, Rzeszów, 2015,
• Żubr przywrócony górom (współautor prof. Kajetan Perzanowski), Rzeszów 2008,
• Powrót żubra w Karpaty (współautor prof. Kajetan Perzanowski), Krosno 2012,
• Żubry z krainy połonin (współautor prof. Kajetan Perzanowski), Krosno 2018,
• Świadki pontyfikatu, Krosno, Ruthenus, 2018,
• Lutek co miał szałas na połoninie, Krosno, Ruthenus 2020,
• Bieszczady. Wycieczki w dolinie górnego Sanu (współautor Stanisław Orłowski), Compass, Kraków, 2019,
• Co zrobić w lesie gdy…, CILP, Warszawa, 2014,
• Krzewmy krzewy (współautor Marcin Scelina), Warszawa 2015,
• Wołanie z połonin tom II (red), Krosno 2016,
• Lasy Polski – tekst do albumu, Multico, Warszawa 2008,
• Czarowny las. Motywy leśne na starej pocztówce, Multico, Warszawa, 2018,
• Leśnymi ścieżkami świętych pańskich, Warszawa CILP, 2021,
• Warto zobaczyć w Lasach Państwowych. Góry i pogórza wschodniej Polski, Warszawa 2021,
• Ludziom i górom. Teksty do albumu z okazji 60-lecia Grupy Bieszczadzkiej GOPR, Krosno 2021,
• Bieszczady. Opowieści lasu i ludzi, Krosno 2022,
• Sokoliki – ludzie bieszczadzkiego lasu, Krosno 2023,
• Od siekiery się wszystko zaczęło, Krosno 2023.

Poza wymienionymi książkami, Marszałek jest autorem ponad 600 artykułów, które ukazały się w takich czasopismach jak „Głos Lasu”, „Las Polski”, „Echa Leśne”, „Trybuna Leśnika”, „Przegląd Leśniczy”, „Poznajmy Las”, oraz „Parki Narodowe”. Jego prace ukazują bogactwo polskich lasów oraz kulturę i historię związane z przyrodą.

Tomiki wierszy

Edward Marszałek jest twórcą, którego tomiki wierszy mają unikalny styl i głębię. Jego prace są charakterystyczne dla polskiej poezji współczesnej.

• Z głową pełną lasu, Krosno 2014,
• W wielkim szałasie Bieszczadów, Krosno 2015,
• Dębiną, buczyną, połoniną, Krosno 2019.

Ordery i odznaczenia

Edward Marszałek został uhonorowany szeregiem odznaczeń, które podkreślają jego zasługi dla kraju oraz działalności w różnych sferach życia społecznego i kulturalnego. Poniżej przedstawiamy listę wyróżnień, które uświetniają jego dorobek.

• Złoty Krzyż Zasługi (2005),
• Srebrny Krzyż Zasługi (1997),
• Medal Stulecia Odzyskanej Niepodległości (2021),
• Odznaka honorowa „Zasłużony dla Kultury Polskiej” (2016),
• Odznaka honorowa „Za Zasługi dla Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej” (1996),
• Odznaka honorowa „Za Zasługi dla Turystyki” (2009),
• Złota odznaka honorowa Ligi Ochrony Przyrody „Za zasługi dla ochrony przyrody” (2003),
• Odznaka Za Zasługi dla Ratownictwa Górskiego (2016),
• Złota Odznaka Honorowa GOPR (2006),
• Srebrna Odznaka Honorowa GOPR (1998),
• Medal Polskiej Niezapominajki (2014).

Wyróżnienia i tytuły honorowe

Edward Marszałek jest osobą, która zdobyła liczne wyróżnienia oraz tytuły honorowe w ciągu swojej kariery zawodowej i społecznej. Poniżej przedstawiamy zestawienie najważniejszych nagród i odznaczeń, które świadczą o jego zaangażowaniu i osiągnięciach.

• Człowiek Roku Podkarpacia 1997 – wyróżnienie przyznane przez wojewodę krośnieńskiego,
• Leśnik Roku 2006 – tytuł nadany przez Kapitułę Przeglądu Leśniczego,
• statuetka „Bieszczadzki Żubr” (2012),
• laureat tytułu Mistrz Mowy Polskiej 2014,
• nagroda Świadek Historii (2016),
• laureat „Lampy Podkarpackiej Historii” (2019),
• członek honorowy Speleoklubu Beskidzkiego,
• członek honorowy Związku Literatów Polskich Oddział w Rzeszowie (2021).

Te osiągnięcia są dowodem na wyjątkowy wkład Edwarda Marszałka w różne dziedziny życia społecznego oraz kulturalnego regionu.

Nagrody artystyczne, literackie i dziennikarskie

Edward Marszałek zdobył wiele świetnych nagród w obszarze sztuki, literatury oraz dziennikarstwa, co świadczy o jego wszechstronnych talentach i uznaniu wśród profesjonalistów.

W 1996 roku, zdobył III nagrodę w dziedzinie rzeźby podczas Ogólnopolskiego Przeglądu artystycznego Leśników w Woziwodzie. Następnie, w 2004 roku, otrzymał tytuł Podkarpackiego Dziennikarza Roku w kategorii „prasa lokalna”, przyznany przez takie instytucje jak TVP Rzeszów oraz Polskie Radio Rzeszów.

W 2003 roku zdobył główną nagrodę w Turnieju Jednego Wiersza na Festiwalu Sztuk Różnych „Bieszczadzkie Anioły”. W tym samym roku, wyróżniono go również w konkursie poetyckim „O Lampę Łukasiewicza”. Kolejnym znaczącym osiągnięciem są Nagroda Lasów Państwowych im. Dyrektora Adama Loreta, a także nagroda przyznana przez Zarząd Rzeszowskiego Oddziału Związku Literatów Polskich w 2014 roku.

W ogólnopolskim Konkursie Krasomówczym Przewodników, odbywającym się w Pszczynie w 2019 roku, Marszałek zajął III miejsce oraz zdobył nagrodę publiczności.

Edward Marszałek jest także często nagradzany na Przeglądach twórczości amatorskiej RCKP:

• W 1996 roku otrzymał nagrodę za całokształt,
• W 1999 roku zdobył II nagrodę w kategorii rzeźba,
• W 2001 roku ponownie II nagroda w tej samej kategorii.

W ramach Ogólnopolskiego Przeglądu Twórczości Amatorskiej Leśników w Gołuchowie, jego osiągnięcia obejmują:

• W 1993 roku, II nagroda w dziedzinie rzeźby,
• W 1997 roku, nagroda dla najwszechstronniejszego twórcy,
• W 2012 roku, nagroda specjalna Dyrektora OKL,
• W 2015 roku, I nagroda w dziedzinie literatury,
• W 2018 roku, ponownie I nagroda w dziedzinie literatury,
• W 2021 roku, po raz trzeci I nagroda w dziedzinie literatury.

---

Oceń: Edward Marszałek

---