Prywatne Muzeum Podkarpackich Pól Bitewnych zostało założone 19 marca 2003 roku w Krośnie i jest to przykładowa privatna instytucja kultury.
Muzeum to gromadzi różnorodne zbiory, które są udostępniane zwiedzającym w formie stałych ekspozycji znajdujących się w obiekcie muzealnym.
Dodatkowo, prezentowane są tu także wystawy półplenerowe, które wzbogacają doświadczenie odwiedzających oraz stwarzają możliwość zapoznania się z bogatą historią regionu.
Nie można zapomnieć o wyjątkowym schronie przeciwlotniczym, który pochodzi z czasów II wojny światowej, a jego obecność w muzeum stanowi ważny element związany z lokalną historią i pamięcią o wydarzeniach sprzed lat.
Charakterystyka
W obrębie zbiorów militariów gromadzonych w latach 1914-1945, muzeum na Podkarpaciu posiada jedne z największych skarbnic tego typu w kraju. Ekspozycje te nawiązują do niezwykle krwawych bitew, które przetoczyły się przez ten region podczas obu światowych konfliktów. W kolekcji można dostrzec także świadectwa walki mieszkańców Podkarpacia o niepodległość Polski, obrony południowej granicy II Rzeczypospolitej przez Wojsko Polskie we wrześniu 1939 roku oraz działalności zbrojnego podziemia w czasie okupacji niemieckiej i sowieckiej.
Wśród prezentowanych eksponatów znajduje się czternaście postaci i półpostaci żołnierzy armii, które brały udział w walkach na Podkarpaciu podczas I i II wojny światowej. Przedstawiani są oni w oryginalnym umundurowaniu i uzbrojeniu, co pozwala na bezpośrednie zobaczenie ich realiów. Zbiory pamiętają również o Szkole Podoficerów Lotnictwa dla Małoletnich, która działała w Krośnie w latach 1938-1939, a na to świadczą unikalne dokumenty oraz pełne wyposażenie izby koszarowej.
W muzeum można obejrzeć ekstremalnie rzadkie uzbrojenie, które zostało odkryte w tajnych skrytkach. Warto również zwrócić uwagę na jedną z największych kolekcji opasek naramiennych z „Akcji Burza” oraz na niepowtarzalną suknię ślubną uszytą z czaszy spadochronowej, która pochodzi z alianckiego zrzutu lotniczego z lipca 1944 roku.
Na uwagę zasługuje wystawa batalistyczna pod nazwą „Dukla 1944”, która przybliża kulisy „Operacji dukielsko-preszowskiej” – drugiej co do wielkości górskiej bitwy pancernej II wojny światowej. Muzeum tak samo dokumentuje ludobójcze działania władz okupacyjnych, ilustrując je poprzez drewniane tablice z nad bramy niemieckiego obozu pracy przymusowej w Szebniach oraz z tajnego kontrwywiadu „Smiersz” w Krosnie. Obie tablice stanowią unikalne obiekty w zbiorach muzealnych na całym świecie.
Część eksponatów znajduje się też w największym niemieckim schronie przeciwlotniczym z 1940 roku, który znajduje się w Krosnie. Warto zwrócić uwagę na jego innowacyjne rozwiązania konstrukcyjne, a także na szczątki niemieckich myśliwców Messerschmitt Bf-109F i Bf-109G, a także blisko 2 tony szczątków legendarnego bombowca nurkującego Ju-87 Stuka.
Nie bez znaczenia jest także atrakcja w postaci niemieckiego pojazdu półgąsienicowego NSU-Kettenkrad Sd.Kfz.2, który przyciąga uwagę zwiedzających. Prowadzącymi muzeum są współzałożyciele, którzy byli organizatorami i uczestnikami wielu sukcesywnie przeprowadzonych akcji badawczo-eksploracyjnych podkarpackich pól bitewnych.
Historia
Prywatne Muzeum Podkarpackich Pól Bitewnych jest miejscem, które odzwierciedla pasję założycieli do historii i kultury regionu.
Właścicielami oraz organizatorami muzeum są Dorota i Piotr Kiełtyka, a także Lesław Wilk. Cała ich sztuka kolekcjonerska została zgromadzona przez blisko 40 lat, co świadczy o ich zaangażowaniu i miłości do zbierania pamiątek historycznych.
Instytucja ta uzyskała status muzeum prywatnego 19 marca 2003 roku, stając się tym samym częścią oficjalnego wykazu muzeów, który prowadzony jest przez Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Warto zaznaczyć, że zbiory muzealne zostały udostępnione do zwiedzania dopiero w listopadzie 2013 roku, co pozwalało szerokiemu gronu odwiedzających zapoznać się z historycznym dziedzictwem Podkarpacia.
Ekspozycje stałe
W Muzeum Podkarpackich Pól Bitewnych znajduje się około dwóch tysięcy eksponatów, które związane są z bogatą historią regionu. Wystawy stałe prezentują niezwykle interesujące tematy, które przybliżają wydarzenia historyczne:
- Łopatki saperskie na przestrzeni wieków,
- Karpaty 1914-1915,
- Wrzesień 1939,
- Konspiracja niepodległościowa,
- Narzędzia wojen,
- Dukla 1944,
- Podkarpacie 1945,
- Tyle pozostało,
- Krośnieńskie lotnisko w czasie II WŚ,
- O Niepodległą,
- W służbie Polsce – mjr Jan Ptak.
Wśród najcenniejszych eksponatów wyróżniają się:
- tablica znad bramy głównej hitlerowskiego obozu pracy przymusowej w Szebniach,
- niemiecki pojazd półgąsienicowy „Kettenkrad”, Typ HK-101,
- czternaście postaci i półpostaci żołnierzy armii walczących na Podkarpaciu z okresu I i II wojny światowej, prezentujących pełne umundurowanie, wyposażenie i uzbrojenie.
Przypisy
- MKDNiS – Muzea utworzone przez osoby fizyczne s. 10, poz. 104. bip.mkdnis.gov.pl, 19.03.2014 r. [dostęp 07.10.2021 r.]
- Baza muzeów w Polsce. nimoz.pl. [dostęp 28.02.2014 r.]
Oceń: Prywatne Muzeum Podkarpackich Pól Bitewnych